HCC heeft de afgelopen jaren heel bewust gekozen om haar digitale infrastructuur vrijwel volledig in Nederland onder te brengen. Dat is geen toeval en ook geen puur technische keuze, maar het resultaat van een duidelijke visie op betrouwbaarheid, privacy en continuïteit. Het overgrote deel van de HCC-diensten draait bij BIT in Ede. Dit is een Nederlandse datacenter- en netwerkprovider die bekendstaat om zijn hoge beveiligingsniveau, transparantie en focus op Europese en Nederlandse wet- en regelgeving. Daarmee houdt HCC maximale regie over haar eigen data én over de gegevens van haar leden.
Waarom deze keuze belangrijk is
Door vrijwel alle systemen in Nederland te hosten, profiteert HCC van een aantal duidelijke voordelen:
* De data van leden valt volledig onder Nederlands en Europees recht (AVG/GDPR).
* Er is geen sprake van indirecte afhankelijkheid van Amerikaanse wetgeving, zoals de CLOUD Act.
* De fysieke en logische beveiliging van de systemen is inzichtelijk en controleerbaar.
* Continuïteit en bereikbaarheid zijn beter te garanderen, ook op de lange termijn.
Waar veel organisaties nu pas wakker worden en zich afvragen of hun cloudstrategie nog wel past bij een veranderende geopolitieke realiteit, heeft HCC deze afweging al eerder gemaakt. Juist als vereniging met 33.000 leden en een grote verantwoordelijkheid voor informatie, communicatie en dienstverlening is dat geen luxe, maar noodzaak.
Veiligheid en betrouwbaarheid in de praktijk
Voor HCC-leden betekent dit concreet dat diensten zoals websites, nieuwsbrieven, ledenadministratie en digitale platforms draaien in een omgeving die niet alleen technisch professioneel is ingericht, maar ook bestuurlijk en juridisch klopt. Het gaat dus niet alleen om snelle servers of voldoende opslag, maar om vertrouwen: weten waar je data staat, wie er toegang toe heeft en welke regels daarop van toepassing zijn.
Dat sluit naadloos aan bij de bredere discussie die Airbus nu voert. Ook daar draait het uiteindelijk om de vraag: wie heeft de sleutel tot onze informatie, en wat gebeurt er als politieke of juridische omstandigheden plotseling veranderen?
Bewuste keuzes, ook richting de toekomst
De ervaring van HCC laat zien dat digitale soevereiniteit niet alleen iets is voor grote industrieën of overheden. Ook verenigingen, mkb-organisaties en zelfs individuele gebruikers kunnen en moeten bewuste keuzes maken. Door te kiezen voor Nederlandse infrastructuur bij een partij als BIT, laat HCC zien dat veiligheid, betrouwbaarheid en onafhankelijkheid prima samen kunnen gaan met moderne digitale dienstverlening.
Voor HCC-leden is dit bovendien een belangrijk signaal: de vereniging verwacht niet alleen kritisch digitaal gedrag van haar leden, maar geeft daarin zelf het goede voorbeeld. In een tijd waarin afhankelijkheid van buitenlandse platforms steeds vaker ter discussie staat, is dat een stevige en toekomstbestendige basis.
Airbus
Het Europese lucht- en ruimtevaartconcern Airbus bijvoorbeeld staat op het punt een belangrijke strategische keuze te maken: een groot deel van zijn meest kritieke IT-systemen moet verhuizen naar een volledig Europese, zogeheten soevereine cloud. Het gaat niet om randzaken, maar om systemen die het hart van het bedrijf vormen, zoals productieplanning, klantbeheer en zelfs digitale vliegtuigontwerpen. Voor Airbus is dit geen technisch detail, maar een principiële keuze over controle, veiligheid en onafhankelijkheid.
Wat wil Airbus precies?
Airbus bereidt een grote aanbesteding voor om zogeheten mission-critical workloads onder te brengen in een Europese cloudomgeving. Denk daarbij aan:
* ERP-systemen (zoals financiële administratie en logistiek)
* Productie-uitvoeringsystemen in fabrieken
* CRM-systemen voor klantrelaties
* Product lifecycle management (PLM), waarin vliegtuigontwerpen en technische data staan
Volgens Catherine Jestin, verantwoordelijk voor digitalisering bij Airbus, is een Europese cloud noodzakelijk omdat een deel van deze informatie “extreem gevoelig is vanuit nationaal en Europees perspectief”. Airbus wil zeker weten dat deze gegevens onder Europese controle blijven en niet indirect onder buitenlandse wetgeving vallen.
Waarom nu?
Een belangrijke drijfveer is de manier waarop softwareleveranciers hun producten ontwikkelen. Grote spelers zoals SAP bieden nieuwe functies en innovaties steeds vaker alleen nog aan via cloudplatforms. Bedrijven die willen bijblijven, worden daarmee min of meer gedwongen om hun IT naar de cloud te verplaatsen. Airbus wil die stap wel maken, maar dan op eigen voorwaarden. De aanbesteding start begin januari. Voor de zomer wil Airbus een beslissing nemen. Het contract heeft een geschatte waarde van meer dan 50 miljoen euro en kan tot tien jaar lopen, inclusief afspraken over prijszekerheid.
Digitale soevereiniteit: geen abstract begrip meer
Het begrip ‘digitale soevereiniteit’ klinkt voor veel mensen abstract, maar Airbus laat zien dat het inmiddels een heel concreet thema is. Sinds de terugkeer van Donald Trump als Amerikaans president is de geopolitieke spanning toegenomen. Dat zorgt ervoor dat Europese organisaties kritischer kijken naar hun afhankelijkheid van Amerikaanse technologiebedrijven. Een belangrijk pijnpunt is de Amerikaanse CLOUD Act. Die wet verplicht Amerikaanse bedrijven om gegevens te verstrekken aan de Amerikaanse overheid, ook als die data fysiek in Europa is opgeslagen. Dat raakt direct cloudproviders als Microsoft, AWS en Google. Microsoft erkende vorig jaar zelfs in een Franse rechtszaak dat het geen absolute datasoevereiniteit kan garanderen zolang deze wet geldt.
De zorgen zijn niet louter theoretisch. De hoofdaanklager van het Internationaal Strafhof (ICC), Karim Khan, verloor volgens berichten toegang tot zijn Microsoft-e-mail nadat de VS sancties instelden vanwege zijn rol in zaken rond Benjamin Netanyahu. Microsoft ontkende dat het diensten bewust had stopgezet, maar het incident wakkerde het debat verder aan.
Kunnen Europese cloudproviders dit aan?
Airbus ziet het belang van een Europese oplossing, maar twijfelt tegelijkertijd of Europese cloudaanbieders groot en robuust genoeg zijn. De schaal waarop Airbus werkt is enorm. Niet alleen qua opslag, maar ook qua beschikbaarheid, beveiliging en continuïteit. Jestin schat de kans dat Airbus een geschikte Europese aanbieder vindt op 80 procent. Dat is hoopvol, maar geen zekerheid. Daarom neemt de druk op Europese cloudspelers toe om samen te werken en gezamenlijk een alternatief te bieden dat kan concurreren met de Amerikaanse hyperscalers. Of dat binnen de strakke planning van Airbus lukt, is nog onzeker.
Wat betekent dit voor HCC-leden?
Voor HCC-leden is dit verhaal relevant, ook al werk je niet bij een multinational of in de luchtvaart. Airbus laat namelijk zien dat vragen over cloud, privacy en afhankelijkheid niet alleen spelen bij overheden of techreuzen, maar iedereen raken die digitale diensten gebruikt.
Concreet betekent dit:
* Het onderscheid tussen “waar staan mijn gegevens?” en “wie heeft er juridisch zeggenschap?” wordt steeds belangrijker.
* Europese alternatieven voor cloud en software winnen aan betekenis, ook voor mkb’ers, verenigingen en particulieren.
* Blind vertrouwen op grote Amerikaanse platforms is niet meer vanzelfsprekend; inzicht in voorwaarden en wetgeving wordt essentieel.
Voor HCC-leden die zich bezighouden met IT, bestuur, privacy of digitale veiligheid is dit een goed moment om kritisch te kijken naar eigen keuzes: welke cloud gebruik jij, onder welk recht valt die, en wat zijn de risico’s op de lange termijn?
De beslissing van Airbus kan daarmee een voorbode zijn van een bredere Europese beweging. Wat nu begint bij een luchtvaartgigant, kan uiteindelijk ook doorwerken in de keuzes die jij thuis, op je werk of binnen je vereniging maakt.
Maar weet dat HCC dit al lang goed geregeld heeft!!
