In iedereen schuilt een piloot

De Interessegroep HCC!flightsimulator houdt zich bezig met virtueel vliegen op de computer en de vele boeiende facetten hiervan. Want in ieder van ons schuilt wel een avontuurlijke piloot!

HCC!flightsimulator is al bijna 20 jaar ‘in de lucht’. Waar in de begintijd met eenvoudige vliegtuigen en uit streepjes en driehoekjes opgebouwde sceneries gevlogen werd, heeft het virtuele vliegen in de afgelopen jaren letterlijk een enorme vlucht genomen. Ook steeds zwaardere computers en toegevoegde apparatuur - grote(re) flatscreens, joysticks, vliegsturen, instrumentarium tot aan complete zelfgebouwde cockpits - maken het anno 2018 tot een bijna professionele hobby. Het is dan ook niet vreemd dat deze Interessegroep bijna 1.000 leden telt.

Voorzitter Bas Weijers is sinds 2014 lid van HCC. Het bestuur bestaat verder uit Daphne Weijers (secretaris), Berend van Ommen (penningmeester), Wim van Dijk en Teun Langeveld. “Daphne en ik vormen een echt ‘flightsim-echtpaar’”, vertelt Bas. “Ik ben er zelf al bijna 20 jaar mee bezig, Daphne is erin gerold, omdat ze het ook leuk vindt. Flightsimulator is eigenlijk wat het woord al zegt: een vluchtsimulator. Hiermee kun je virtueel een vliegtuig besturen en, afhankelijk van welke software je gebruikt, intercontinentale vluchten maken, luchtgevechten uitvoeren, formatievliegen, aerobatics oefenen, et cetera.”  Vrijwilligers welkom! Bas Weijers: “Voor onze bijeenkomsten hebben we vrijwilligers die meehelpen met opbouwen en afbreken. Zij verzorgen ook het netwerk en het geluid bij de presentaties. Maar we kunnen altijd nieuwe vrijwilligers gebruiken.” Interesse? Mail naar:

Nieuwsgierig geworden naar wat flightsimmers aantrekt tot de romantiek van vluchtsimulatie? Dan mag je de bijeenkomsten van HCC!flightsimulator niet missen! Wat zijn de toekomstplannen van de groepering? Bas: “We willen flightsimmers met alle achtergronden (militair, civiel, general aviation (GA), et cetera) samenbrengen en zorgen dat deze hobby ook onder jongeren weer wat meer gaat leven. Met name de DCS-groep ziet relatief veel jonge instroom. We hebben ook contact met HCC!m en CompUsers en zijn af en toe aanwezig op hun bijeenkomsten. Verder staan we open voor samenwerking met andere Interessegroepen.” Of flightsimmers echte ‘freaks’ zijn? Bas: “Als je het zo wilt noemen wel, ik noem flightsimmers liever ‘zeer toegewijd en fanatiek’.”

Zeer realistisch
Wat heb je nodig?
Net echt

Niet in je eentje
Bijeenkomsten
Zeer realistisch
“Waarom deze hobby zo leuk is? Zeker met de huidige programma’s is het virtueel vliegen bijna net zo realistisch als echt vliegen. Veel pakketten bieden de mogelijkheid om een vliegtuig echt van a tot z te leren kennen. Niet alleen zit ieder knopje op de juiste plek (en is ook met de muis te bedienen), maar het vlieggedrag is vaak ook zeer realistisch. Daarbij is het ook mogelijk om realtime data uit de simulator te exporteren, waarmee je instrumenten kunt aansturen en zelf een complete cockpit kunt bouwen. Enige kennis van programmeren en het hanteren van gereedschap is hiervoor natuurlijk wel handig. Op dit moment worden er binnen onze club vier pakketten veel gebruikt: Microsoft Flight Simulator X (kortweg FSX), Prepar3D, X-Plane en DCS World.”

Van jachtvliegtuig tot helikopter
Behalve verkeersvliegtuigen kun je vliegen in sportvliegtuigjes, zweefvliegtuigen, jachtvliegtuigen of helikopters, afhankelijk van de software die je gebruikt. Voor pakketten als X-Plane, FSX en Prepar3D zijn zeer veel vliegtuigen en helikopters beschikbaar. Voor DCS World (Digital Combat Simulator) is het aanbod kleiner, omdat men zich daar voornamelijk beperkt tot militaire vliegtuigen en helikopters.
Bas houdt zich vooral bezig met DCS World en vliegt vooral met toestellen van Russische makelij zoals de Sukhoi Su-27 Flanker, MiG-29 Fulcrum en MiG-21 Fishbed. “Tussendoor vlieg ik ook met trainers als de Tsjechische L-39 Albatros en de onlangs uitgekomen Yak-52. Toen ik lid werd, was ik de enige die zich bezighield met DCS World, die groep is inmiddels gegroeid naar een man of tien.”
Wat heb je nodig?
De meeste flightsimsoftware vereist een recente computer om soepel te kunnen draaien. Daarnaast is een goede stuurknuppel oftewel joystick onmisbaar, met een toetsenbord vliegen werkt niet. Je kunt dit vervolgens zo ver uitbouwen als je wilt met een losse gashendel, pedalen, VR, voetenstuur, et cetera. Aan software heb je uiteraard een flightsimpakket nodig, aan te vullen met add-ons. “Om gewoon te kunnen vliegen, hoef je niet te kunnen programmeren”, vult Bas aan. “Maar als je dieper in de software duikt en eigen add-ons of andere aanpassingen wilt, is programmeerkennis wel handig. De meest realistische flightsims worden uitgegeven voor de pc en Mac. Er zijn ook flightsims voor andere apparaten, maar die zijn vaak minder realistisch. In ieder geval X-Plane en FlightGear (volledig open source) werken op de Mac en zelfs in Linux.”

Volop add-ons
Eenmaal aan de slag kunnen add-ons worden toegevoegd. Bas: “Een bekende en veelgebruikte add-on is ORBX, daarmee maak je het landschap in onder andere X-Plane en Prepar3D een stuk mooier. Voor DCS World zijn er redelijk wat vliegtuigen en gebieden beschikbaar om te vliegen. Aanraders hier zijn onder andere de F-18C Hornet, de Yak-52 en de Harrier.” Er is fraaie 3D-scenery van grote steden beschikbaar zoals New York en Londen, vanwege de grote hoeveelheid data vaak geleverd op meerdere dvd’s. Sommige scenery is gebaseerd op luchtfoto’s die zijn bewerkt tot data. Veel add-ons zijn gratis te downloaden via websites als www.avsim.com of www.flightsim.com, beide Engelstalig. Dutch Flight Simulator (www.dutchfs.com) is de grootste en oudste in Nederland met meer dan 1.500 gratis downloads en een forum.
Net echt
In de flightsimwereld worden regelmatig historische vluchten uitgevoerd, uiteraard met het toestel waarmee deze vlucht ook in het echt werd gedaan. Zeker binnen de DCS-groep worden bekende conflicten zoals de Battle of Britain, Korea en Georgië nagespeeld. Daarnaast zijn er leden die zich bezighouden met formatievliegen en aerobatics, een samenvoeging van aerial acrobatics. Je kunt zelfs instellen of een vliegtuig onderweg storingen krijgt zoals uitval van de motor of van het hydraulisch systeem, zodat je aanpassingen moet doen om in de lucht te blijven.

Jan Verkerk gaf eerder dit jaar een drukbezochte presentatie over de ‘cold en dark start’ van de PMDG 737-800 in Prepar3d. Hierbij gaf hij voorbeelden waar het met het ‘instellen’ van het vliegtuig fout kan gaan, wat in ‘real life’ dramatische gevolgen kan hebben. Deze ongelukken worden uitgeplozen in het tv-programma Air Crash Investigation van National Geographic en zijn aanleiding voor het aanscherpen van procedures.
Online vliegen
Vliegen hoef je dankzij online flying networks niet alleen te doen. “Met alle flightsimpakketten kun je online vliegen”, zegt Bas. “Het is zelfs mogelijk om online samen te vliegen met mensen die een ander softwarepakket gebruiken dan jijzelf, via het programma JoinFS. Hiermee kun je bijvoorbeeld als je zelf X-Plane hebt, samen online vliegen met iemand die Prepar3D gebruikt.” Netwerken zoals IVAO, ’s werelds meest bekende online community, bieden routes en scenery. Virtual Air Traffic Simulator Network (VATSIM) heeft meer dan 75.000 leden wereldwijd. Je kunt ook lid worden van een virtual airline zoals V-Bird VA of KLM-VA

FS-Event Aviodrome
HCC!flightsimulator is jaarlijks aanwezig tijdens het Internationale FlightSimulator-weekend, het grootste FS-event ter wereld, elk eerste weekend van november in het Aviodrome op vliegveld Lelystad. Uiteraard was Bas ook dit jaar van de partij. “Het is een soort beurs, georganiseerd door Aviodrome, waar we samen met 300 andere flightsimmers onze hobby tonen aan geïnteresseerde bezoekers. Deelnemers komen van over de hele wereld en alle facetten van het flightsimmen zijn er te zien. Van een simpele laptop met joystick tot een compleet functionerende Boeing 737 cockpit, en zelfs zogenoemde motion platforms, systemen die ook de bewegingen van een vliegtuig nabootsen.” Dit jaar waren er demonstraties met X-Plane 11, Flight Simulator X, FSX Steam Edition, Prepar3D met ORBX, JoinFS, AirManager en DCS World. Bij elk onderdeel werden bezoekers uitgenodigd om onder deskundige begeleiding een stukje te vliegen. Door op die manier verschillende proefvluchten te ervaren, konden zij een mooie vergelijking maken tussen de verschillende pakketten.
Maandelijkse bijeenkomsten
Binnen de landelijke HCC-afdelingen zijn diverse FS-groepen actief. ‘Almere’ bedient het centrum van het land. Bas: “Wij organiseren in principe elke derde zaterdag van de maand, behalve in juli en augustus, een bijeenkomst voor beginners tot en met ervaren vliegers. Je kunt meekijken, vragen stellen, nieuwe FS-ontwikkelingen zien en horen, freeware (laten) downloaden, kortom alles wat met flightsimmen te maken heeft. Vanzelfsprekend hoort daar het zelf vliegen bij, dus neem gerust je flightsim-uitrusting mee om met elkaar te vliegen, informatie uit te wisselen en samen problemen op te lossen. Niet-leden zijn ook welkom! Bij dat alles vergeten we de jeugd natuurlijk niet: in de afgelopen jaren hebben we enkele jeugdleden letterlijk ‘tot grote hoogte zien stijgen’. Mocht je een keer willen kijken én doen: er staat altijd een prima flightsimcomputer voor je klaar!”

Presentaties
“Op onze bijeenkomsten worden ook presentaties gegeven over verschillende aspecten van het vliegen. Er is binnen onze vereniging heel wat expertise aanwezig.” Bas was eerder dit jaar zelf betrokken bij een presentatie over verschillende soorten navigatiemethoden en gebruikte hiervoor de L-39 Albatros in DCS World. “Als scenery kozen we voor de nieuwe Kaukasus, sinds kort beschikbaar in het open bètaprogramma van DCS. We begonnen met een visuele vlucht van Anapa naar Novorossiysk, vervolgens via Krymsk naar Krasnodar-Center en de laatste vlucht voerde naar Maykop. De drie vluchten hadden het karakter van lesvluchten met de leerling - ons bestuurslid Emiel - in de voorste cockpit en ik als instructeur achterin. Voor het begin van iedere vlucht en onderweg werden de verschillende navigatiemethoden en ondersteunende systemen uitgelegd. Daarnaast werd ook de L-39 Albatros nog even voorgesteld.”
Interessante links

www.flightillusion.com	Instrumenten	www.prepar3d.com	Nieuwe versie 4.3
www.aerosoft.com	Navigatie	www.x-plane.com	Download een gratis demo
www.flylogicsoftware.com	Scenery	www.digitalcombatsimulator.com	‘Aanvallen!’
www.hweistra.nl	Mooie site van Harmen Weistra, HCC Fryslân	www.fsweekend.com	Aviodrome

Deze reportage is eerder verschenen in PC-Active 303, okt-nov 2018