Alan Turing krijgt binnenkort zijn eigen 50 pond-bankbiljet. Hiermee wil de Bank of England bijdragen aan eerherstel voor de in 1952 gestorven Britse computerpionier en codekraker.
Vandaag is een nieuw bankbiljet onthuld dat op 23 juni in omloop wordt gebracht, de verjaardag van Alan Turing. Het nieuwe briefje met zijn beeltenis wordt ook het laatste dat de Bank of England niet meer op papier zal uitbrengen, maar uitsluitend als kunststoffen biljet. Bovendien zal het allerlei technische snufjes bevatten, waardoor het zo goed als onmogelijk wordt om het bankbiljet te vervalsen, zegt de bank, “geheel in lijn met het werk van Turing zelf”. Er zijn nog wel oude papieren 50 pond-briefjes in omloop.
(Foto © Bank of England)
Alan Turing speelde een belangrijke rol in de Tweede Wereldoorlog. Hij gaf leiding aan het team dat de Enigma-codeermachine van de Duitse marine wist te kraken en zo gecodeerde berichten kon ontcijferen. Er wordt gezegd dat Turings werk de oorlog met jaren heeft bekort en talloze levens heeft gered.
Turing’s proof
Turing was ook computerpionier. In 1937 publiceerde hij op 24-jarige leeftijd “On Computable Numbers”, waarin ook ‘Turings’ Proof’ was opgenomen: de stelling dat sommige technische ja- en nee-vragen niet alleen door een mathematische benadering kunnen worden opgelost. De implicatie was dat een computer zich uiteindelijk niet als een mens kan voordoen, omdat deze strikvragen niet kan beantwoorden. Turing bouwde de Automatic Computing Engine en ontwikkelde onder andere ook een van de eerste schaakprogramma’s.
Rehabilitatie
Persoonlijk is Alan Turing het leven enorm zuur gemaakt vanwege zijn homoseksualiteit. Zijn werk werd hem onmogelijk gemaakt en in 1952 werd hij veroordeeld vanwege zijn verhouding met een 19-jarige man. Om uit de gevangenis te blijven moest Turing een gedwongen hormoonbehandeling (chemische castratie) ondergaan. Twee jaar later pleegde hij zelfmoord.
Vanaf 2009 startte een publieke campagne om Alan Turing te rehabiliteren en in 2013 werd hem postuum gratie verleend. Het nieuwe bankbiljet maakt dan ook deel uit van dat eerherstel. Andrew Bailey, voorzitter van de Bank of England: “Hij was een vooraanstaand wiskundige, ontwikkelingsbioloog en een pionier op het gebied van informatica. Hij was ook homo en is daardoor verschrikkelijk behandeld. Door hem op ons nieuwe polymeren 50 pond-bankbiljet te zetten, vieren we Turings prestaties en de waarden die hij symboliseert.”
Naast zijn foto zullen ook formules, een citaat en ontwerptekeningen van Alan Turing op het bankbiljet worden afgedrukt, plus zijn geboortedatum in binaire code.
(Foto borstbeeld: © Antoine Taveneaux - Own work, CC BY-SA 3.0)
