Aan het begin van de 21e eeuw was de mobiele telefoon al niet meer weg te denken uit het straatbeeld. Veel toestellen uit die tijd waren technologisch gezien indrukwekkend, maar het gebruik ervan was nog sterk beperkt. Een mobiele telefoon was in de kern een communicatieapparaat dat vooral bedoeld was voor bellen en sms’en. Productiviteitstoepassingen bestonden wel, maar waren vooral bedoeld voor zakelijke gebruikers en vereisten geduld en doorzettingsvermogen.
Overmacht
In dit landschap heerste Nokia met absolute overmacht. Met zijn Series 40-toestellen bediende het miljarden consumenten, terwijl de Series 60-lijn op Symbian OS de zakelijke en geavanceerde consumentensector domineerde.
Het vlaggenschip van Nokia’s zakelijk segment was de Communicator-lijn, waarvan de Nokia 9500 Communicator uit 2004 een van de bekendste modellen was. Deze toestellen waren voor hun tijd zeer vooruitstrevend. Ze boden volledige qwerty-toetsenborden, e-mailfunctionaliteit, een geïntegreerde browser en diverse kantoorachtige toepassingen. Ze gebruikten Symbian OS, dat in de vroege jaren 2000 een robuust en breed ondersteund platform was. Het apparaat klapte open als een mini-laptop, compleet met een intern breed scherm en toetsenbord. Voor veel zakelijke gebruikers was dit de ultieme mobiele werkmachine. Toch was het ontwerp zwaar, omvangrijk en verre van intuïtief. De bediening vereiste veel menunavigatie en hoewel webfunctionaliteit aanwezig was, verliep deze ver verwijderd van de desktopervaring: internet op een telefoon was in die tijd eerder een noodzaak dan een plezier.
Naast Nokia waren er spelers als BlackBerry en Palm, die een geheel eigen publiek bedienden. BlackBerry-toestellen waren beroemd om hun fysieke toetsenborden en veilige e-mailinfrastructuur. BBM, de versleutelde berichtendienst, vormde destijds de ruggengraat van de zakelijke communicatiewereld. Palm-toestellen, bekend om hun stylus-gebaseerde bediening, waren geliefd bij technologiefanaten die op zoek waren naar een mobiele PDA met telefoonfuncties. Microsoft probeerde met Windows Mobile een mobiele variant van Windows te bieden, maar liep vast in het idee dat desktopparadigma’s – met kleine knopjes en complexe menu’s – prima zouden werken op een klein scherm.
In deze gefragmenteerde markt, waarin elk toestel zijn eigen bedieningsconcept hanteerde, kwamen gebruiksvriendelijkheid en ontwerp nauwelijks vooraan te staan. De smartphone bestond al, maar was beperkt, log en vooral gericht op zakelijke efficiëntie. Er was niemand die het als een algemeen consumentenapparaat zag, laat staan als een draagbare computer die centraal zou komen te staan in het dagelijks leven.
Toen Apple in 2007 de eerste iPhone presenteerde, stond het daarom niet alleen op tegen gevestigde namen, maar tegen volledig vastgeroeste overtuigingen over wat een mobiele telefoon hoorde te zijn.
De gevoelige aanraking die alles veranderde
Toen Steve Jobs tijdens Macworld 2007 de iPhone aankondigde, was het publiek aanvankelijk verrast maar ook sceptisch. Analisten en concurrenten lachten het apparaat openlijk weg. De telefoon had geen fysiek toetsenbord, een relatief groot scherm en een prijskaartje dat hoger lag dan dat van de meeste andere telefoons. Veel kritieken waren ingegeven door de aanname dat een telefoon zonder toetsenbord onmogelijk geschikt kon zijn voor e-mail of zakelijke toepassingen. Er was ook scepsis omdat Apple tot dan toe slechts computers en een muziekspeler had geproduceerd; het was geen telecombedrijf.
De rest van dit artikel is alleen beschikbaar voor HCC-leden.Ben je HCC-lid? Om het gehele artikel te lezen dien je ingelogd te zijn. Nog geen HCC-lid? Word nu lid en kies je welkomstgeschenk!
Meer artikelen in de serie De geschiedenis van vind je hier
De bij dit artikel gebruikte afbeelding(en) zijn digitaal gegenereerd met behulp van kunstmatige intelligentie en vertegenwoordigen geen daadwerkelijk gefotografeerde situaties.
Over de auteur
Marco Mekenkamp is eindredacteur van PC-Active. Dit 108 pagina's tellende magazine verschijnt elke twee maanden en is te koop in de winkel. Leden van HCC krijgen PC-Active zes keer per jaar thuisgestuurd als onderdeel van het HCC-lidmaatschap.
