Er zit een idee achter de geluidsmeldingen die je computer geeft bij een fout, nieuwe mail of hardwarekoppeling. Die in Windows 11 moeten meer 'rust' uitstralen en minder paniekerig klinken dan de huidige systeemgeluiden in Windows 10. Beluister hier alle oude én nieuwe Windows-meldingen.

Met de invoering van Windows 11, naar verwachting in oktober, blijft Microsoft wereldwijd marktleider in besturingssystemen voor de personal computer. Ondanks de toenemende populariteit van Chromebooks en Apple-computers met de nieuwe Arm-chip heeft Windows volgens marktonderzoeksbureau Gartner nog altijd een marktaandeel van 83 procent. Het besturingssysteem voor de consumentenmarkt is goed voor 14 procent van Microsofts totale omzet.

Naast alle technische vernieuwingen in Windows 11 zijn er ook innovaties die minder op de voorgrond treden, maar wel degelijk invloed hebben op de 'beleving' van het besturingssysteem. Daarbij horen ook de systeemgeluiden die de computer voortbrengt bij nieuwe meldingen, fouten en handelingen. En waar het uiterlijk van Windows 11 meer nadruk legt op een rustige omgeving, met eenvoudige pictogrammen, veel wit en afgeronde hoeken in de vensters, evolueren ook die systeemgeluiden mee.

'Calm Technology'
In een blog op de Microsoft-site vertellen systeemdesigners Christina Koehn en Diego Baca hoe zij voor Windows 11 zijn geïnspireerd door het idee van 'calm technology', 'rustige technologie'. Deze filosofie werd twintig jaar geleden al beschreven door twee medewerkers van Xerox, vanuit de gedachte dat mensen niet overvoerd willen worden met computertechnologie, maar dat de techniek zoveel mogelijk onzichtbaar en onmerkbaar moet zijn. "In de wereld van tegenwoordig is veel behoefte aan rust", schrijven Koehl en Baca, "en dat hangt samen met het gevoel dat alles oké is, je op je gemak kunt voelen en niet steeds op je hoede hoeft te zijn. Windows 11 wil op dat gevoel aansluiten met een basisbeleving die vertrouwen uitstraalt. We verzachten de soms intimiderende gebruikersomgeving waar we kunnen en streven naar een sterkere emotionele connectie."

In een reactie op nieuwssite CNBC laat Microsoft weten dat dezelfde 'calm technology' ook de nieuwe systeemgeluiden heeft beïnvloed. Zo zijn de geluiden in de lichte modus iets helderder en in de donkere modus wat zachter met iets meer echo. Ook noemt de woordvoerder de geluiden "ronder en rustiger, zodat ze de gebruiker nog steeds ergens op steeds attenderen, maar minder overheersend." In het algemeen klinken de nieuwe systeemgeluiden lager en minder schel.

Luister en oordeel
Hieronder kun je alle nieuwe systeemgeluiden van Windows 11 horen, gevolgd door het huidige geluid van Windows 10. Zoek de verschillen en oordeel zelf. De omschrijvingen zijn van Microsofts Matthew Bennett, die de systeemgeluiden ontworpen heeft.

Standaardmelding
Als iets niet lukt, bijvoorbeeld een gezocht woord op een website dat niet gevonden kan worden, geeft de computer daar een melding van. Windows 11 maakt er echter minder tonen aan vuil, met drie stijgende tonen die iets lager beginnen en met minder echo dan de versie in Windows 10. 

 Agendaherinnering
Vier snel in toonhoogte opeenvolgende tonen vertellen je dat er een agenda-item aan zit te komen. Een veel simpelere aandachtstrekker dan het ingewikkelde melodietje in Windows 10 dat uit zeven tonen bestaat.

Nieuwe e-mail
Het Windows 10-geluid bij de melding voor een binnengekomen e-mailbericht telt vier noten met een hogere toon op het eind. De nieuwe melding heeft slechts drie, iets snellere tonen die lager beginnen.

Gekoppeld apparaat
Wanneer je een muis, usb-stick of elk ander willekeurig apparaat koppelt of ontkoppelt, geeft Windows daar een systeemgeluidje bij. Ook hier minder gedoe: wanneer de koppeling met een nieuw apparaat geslaagd is, hoor je twee simpele tonen in oplopende toonhoogte.

 Ook weer minder ingewikkeld dus. Wanneer het apparaat succesvol ontkoppeld is, klinken dezelfde twee tonen, maar dan in neerwaartse volgorde.

 Twee korte geluidjes op dezelfde toonhoogte geven een fout aan. Dit klinkt volgens componist Bennett een beetje zoals ouders met "uh-uh" hun kinderen verbieden om iets te doen.

Notificatie
Dit geluid loopt synchroon met de - vaak overbodige - meldingen rechtonder op het Bureaublad. Ook het bijbehorende geluid in Windows 10 klinkt wat paniekerig met vier omhoog en omlaag lopende tonen met een lang aanhoudende echo. De nieuwe melodie in Windows 11 is weer korter met twee tonen en lager in toonhoogte.

Gebruikersaccount
Wanneer een programma rechten nodig heeft om een wijziging op de computer door te voeren, toont Windows 11 een duidelijk dialoogvenster en geeft een systeemgeluid. Jouw toestemming kan implicaties hebben voor de veiligheid van je computer, dus opletten is hier geboden. Windows 11 doet dat met een kort en zakelijk hoog-laag-hoog-geluid. Ook weer rustiger dan de laag-hoog-laag-galm van Windows 10.