Bart Jacobs ontvangt morgen de prestigieuze NWO Stevinpremie voor zijn werk als privacy-voorvechter. De Nijmeegse hoogleraar bracht lekken in de OV-chipkaart en de stemcomputer aan het licht en ontwikkelt de veilige ID-app IRMA.
De Stevinpremie is de hoogste onderscheiding in de wetenschap voor een onderzoeker ‘van wie het werk een bijzondere impact heeft op de Nederlandse samenleving’. Dat kan zeker gezegd worden van Bart Jacobs (1963), hoogleraar Security, Privacy en Identiteit aan de Nijmeegse Radboud-universiteit. Jacobs toonde onder andere kwetsbaarheden aan in de OV-chipkaart, bankkaarten, stemcomputers, ‘slimme’ meters en autosleutels, en in talloze databases met privégegevens, zo vermeldt de website van het NWO (Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek).
Naast zijn academische werk zet Jacobs zich in voor allerlei privacy-organisaties. Zo is hij oprichter en voorzitter van de Stichting Privacy by Design, lid van de Kenniskring CTIVD (Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten) die onderzoekt of geheime diensten in Nederland rechtmatig handelen, is hij lid van de Cyber Security Raad en was hij voorzitter van de adviesraad van Bits of Freedom.
Identiteitsplatform IRMA
Bart Jacobs, van huis uit wiskundige en filosoof, steekt veel energie in IRMA, een opensource app waarmee gebruikers zich veilig kunnen identificeren als dat nodig is, zónder alles over zichzelf prijs te geven. IRMA staat voor I Reveal My Attributes, oftewel: ik bepaal wat ik prijsgeef. Als je bijvoorbeeld moet aantonen dat je 18 jaar bent om alcohol te kunnen kopen, laat de IRMA-app alleen een bevestiging daarvan zien, niet je hele identiteitsbewijs. Hetzelfde geldt voor het huren van een auto: als de app aantoont dat jij over een rijbewijs beschikt, hoeft de verhuurder daar geen kopie van te maken. De app haalt dat soort gegevens op van officiële instanties zoals de gemeente of de Rijksoverheid en die blijven alleen op de smartphone staan.
Jacobs: “Toen het internet in de 20ste eeuw opgezet werd, was er nog geen sprake van online identiteit. Dat leidt tot op de dag van vandaag online tot veel bedrog en privacy-schending. Er zijn meerdere partijen die een identiteitsplatform wilden oprichten of bezig zijn met de ontwikkeling daarvan, maar vaak vanuit commercieel oogpunt. Commerciële partijen en wereldwijd inloggen zijn geen goede combinatie, want identiteit is geen handelswaar. Mijn stip op de horizon is dat IRMA, of in ieder geval het IRMA-gedachtegoed, de digitale identiteit voor het hele internet wordt.” De gemeente Amsterdam werkt inmiddels met IRMA en maakte daar onderstaande uitlegvideo van.
Dit soort ‘decentrale’ als apps IRMA, dus waarbij persoonsgegevens alleen op de smartphone staan en niet op centrale servers zoals bij sociale media, worden gestimuleerd door de Europese Commissie. IRMA is daar als identity wallet een voorloper in. In Nederland ontwikkelt Privacy by Design het platform in samenwerking met SIDN, de Stichting Internet Domeinregistratie Nederland. De Stevinpremie van 2,5 miljoen euro die Bart Jacobs ontvangt, gaat naar de verdere ontwikkeling daarvan.
(Foto Bart Jacobs: Studio Oostrum)
