De Big Brother Awards 2018 zijn dinsdagavond toegekend aan minister Hugo de Jonge (VWS) en de Kamer van Koophandel. Deze 'prijzen' worden jaarlijks uitgereikt door Bits of Freedom, een organisatie die strijd voor internetvrijheid en privacy.
De minster kreeg de Expertprijs vanwege zijn wetsvoorstel ter bestrijding van fraude in de zorg, maar dat voorstel tast volgens artsen het medisch beroepsgeheim ernstig aan. De Kamer van Koophandel kreeg met de prijs een tik op de vingers voor het ongevraagd doorverkopen van contactgegevens van zzp-ers. De positieve Felipe Rodriguez Award ging naar Kirsten Fiedler als pluim voor haar inzet voor internetvrijheid.
Datagebruik
Het belangrijkste thema was dit jaar het gebruik van data op verschillende terreinen zoals werk, onderwijs en zorg. Hierbij werd zowel gekeken naar het effect op publieke waarden als vertrouwelijkheid en democratie en de gevolgen voor het individu.
Voor de Publieksprijs waren drie kandidaten genomineerd. De Belastingdienst vanwege onder meer het verspreiden van BSN-nummers van ondernemers, waardoor zij kwetsbaarder werden voor identiteitsfraude. Facebook was genomineerd naar aanleiding van het Cambridge Analytica-schandaal en het misbruiken van telefoonnummers die het opvraagt onder het mom van extra beveiliging. De Kamer van Koophandel omdat het contactgegevens van zzp’ers ongevraagd heeft doorverkocht. Hiermee werd de KvK winnaar met 39% van de stemmen.
Sportief
Sportief was wel dat de KvK de onderscheiding met een serieuze delegatie kwam ophalen. “We zijn er niet trots op,” zei Liv van der Veen, Hoofd Beleid en Juridische Zaken. Ze schetste de dilemma's waar de organisatie mee worstelt: een deel van de ondernemers vindt vooral de beschikbaarheid van gegevens belangrijk, maar een forse minderheid ergert zich nadrukkelijk aan het delen van gegevens, vooral als het leidt tot een stroom van ongewenste telefoontjes. Ze nodigde haar toehoorders nadrukkelijk uit om zich te bemoeien met het initiatief KvK Data Dilemma’s en de KvK Data Summit die in maart plaats heeft.
Expertprijs
Voor de Big Brother Award Expertprijs waren vijf kandidaten genomineerd. De kandidaten waren het bedrijf Teleperformance dat zijn werknemers tot in het extreme in de gaten houdt, minister Wopke Hoekstra (Financiën) omdat hij de Belastingdienst vertrouwelijke gegevens over het inkomen van burgers laat delen met verhuurders. Minister Hugo de Jonge (VWS) was genomineerd omdat hij het medisch beroepsgeheim bedreigt, staatssecretaris Stientje van Veldhoven vanwege haar lakse beleid waardoor de privacy van reizigers onvoldoende beschermd is en Kenter Jeugdhulp was voorgedragen omdat door ondermaatse beveiliging van hun website PratenOnline gegevens van kwetsbare jongeren in handen van kwaadwillende hackers kwam.
Minister De Jonge mocht de Expertprijs in ontvangst nemen omdat zijn wetsvoorstel waarmee zorgfraude bestreden zou moeten worden, een grootschalige datauitwisseling in gang zet die naar oordeel van de experts veel te riskant is. Artsenfederatie KNMG noemt het voorstel een ‘onnodige inbreuk op het medisch beroepsgeheim’.
