Het zoemt al jaren rond, maar lijkt nu toch echt concreet te gaan worden: Facebook gaat de komende vijf jaar in Europa tienduizend krachten aannemen om het metaverse te bouwen, een wereld waarin we elkaar als avatars online gaan ontmoeten.
(Update onderaan dit artikel)
Metaverse - wen maar aan die term, want je gaat er de komende jaren nog veel over horen. Het is de omschrijving van het “belichaamde internet”, een digitale wereld van onbegrensde mogelijkheden waarin je je als avatar - een digitaal personage - kunt bewegen. Virtual en augmented reality gaan er een grote rol in spelen.
Het metaverse is ook het visioen van Facebook-baas Mark Zuckerberg, die het idee nu daadwerkelijk handen en voeten wil gaan geven. In een blogpost afgelopen zondag lanceerden Nick Clegg en Javier Olivan (de VP’s Global Affairs en Central Products) het plan om de komende vijf jaar in de Europese Unie tienduizend "high-skilled" banen te gaan creëren. De Facebook-directeuren zeggen daarmee het belang van Europa voor het bedrijf te willen onderstrepen en “een blijk van vertrouwen” af te willen geven aan de tech-sector, de technische opleidingen en "het vele talent in Europa".
Tweede leven voor internet
Wie Second Life kent, heeft al een aardig idee van het principe achter het metaverse: een online wereld waarin gebruikers elkaar als digitaal personage kunnen ontmoeten en met elkaar kunnen communiceren. Er is een bloeiende digitale economie in Second Life, je kunt er huizen bouwen, concerten bijwonen en dingen doen die je - omdat het digitaal én anoniem is - in het echte leven wellicht niet zou doen. Maar Second Life beleef je alleen nog steeds vanachter de computer. Wie ook Steven Spielbergs film Ready Player One heeft gezien, komt nog een stap dichter in de buurt. Daarin speelt virtual reality de grootste rol: zet een VR-bril op je hoofd en je bént als avatar in die andere, driedimensionale wereld.
Verschillende platformen
Afgelopen juli ontvouwde Mark Zuckerberg zijn plannen voor het metaverse in een toespraak voor medewerkers en in een interview met The Verge. Daarin zei hij dat Facebook de komende jaren van een sociale media-bedrijf zal veranderen in een ‘metaverse-bedrijf’. “Ik denk dat veel mensen bij het metaverse alleen aan virtual reality denken (…) Maar het is niet alleen virtual reality, het metaverse zal toegankelijk zijn op al onze verschillende platforms, VR en AR, maar ook de computer, mobiele apparaten en gameconsoles. Daarover gesproken, veel mensen denken aan de metaverse in de eerste plaats als iets dat over gamen gaat. En entertainment zal er duidelijk een groot deel van gaan uitmaken, maar het zal niet alleen over gamen gaan. Het wordt een continue, synchrone omgeving waarin we samen kunnen zijn, een soort hybride tussen de sociale platforms die we vandaag kennen. Een omgeving waarin je ‘belichaamd’ bent.”
Horizon Workrooms
In augustus gaf Facebook al invulling aan zijn ambitie met een investering van 50 miljoen dollar in een nieuwe app genaamd Horizon Workrooms. Daarin kunnen (thuiswerkende) werknemers elkaar als avatar ontmoeten in een virtuele omgeving en daar vergaderen, presentaties bijwonen et cetera. Het lijkt op Zoom of Microsoft Teams, maar dan interactiever. Het enige is wel dat je er Facebooks eigen Oculus Quest 2-bril voor op moet zetten. De toepassingen voor die VR-bril zijn tot op heden nog redelijk bescheiden, omdat mensen hem vaak toch maar lastig en benauwend vinden.
Niemand de baas
In het genoemde interview met The Verge zei Zuckerberg dat zijn visioen “vele bedrijven omvat, de gehele tech-industrie” en zeker niet als iets dat één bedrijf kan bouwen. Ook in hun blogpost dit weekend benadrukten de Facebook-bazen: “Geen enkel bedrijf zal het metaverse bezitten en exploiteren. Net als bij internet zullen openheid en interoperabiliteit de belangrijkste kenmerken worden. Om dit tot leven te brengen, is samenwerking tussen bedrijven, ontwikkelaars, makers en beleidsmakers nodig.”
En Facebook is zeker niet het enige bedrijf dat interesse heeft in het metaverse. Ook Microsoft, gamemakers Roblox en Epic en dating-bedrijf Match Group hebben zich al uitgesproken voor metaverse-achtige plannen.
Afleidingmanoeuvre?
Ook al is Facebook al langer bezig met zijn metaverse, de verklaring om nu te willen investeren in de Europese economie kan moeilijk los worden gezien van de problemen waaronder het bedrijf gebukt gaat. Ook in de EU ligt Facebook onder vuur vanwege de recente onthullingen van klokkenluider Frances Haugen. En de grote Facebook-, WhatsApp- en Instagram-storing van vorige week helpt ook niet mee.
Hoe dan ook, “we kijken ernaar uit om samen te werken met regeringen in de hele EU om de juiste mensen en de juiste markten te vinden om dit vooruit te helpen, als onderdeel van een aanstaande wervingscampagne in de hele regio”, schrijven Clegg en Olivan in hun blog. En: “Europese beleidsmakers lopen voorop bij het helpen verankeren van Europese waarden zoals vrije meningsuiting, privacy en transparantie (…). Facebook deelt deze waarden en we hebben in de afgelopen jaren aanzienlijke maatregelen genomen om ze hoog te houden.”
---
Update 20-10-2021: Een goed ingelichte bron verklaart tegen The Verge dat Facebook Inc. volgende week zijn bedrijfsnaam gaat veranderen, om te benadrukken dat het bedrijf de 'metaverse-kant' op wil en meer wil zijn dan alleen het sociale medium. Dat zou moeten gebeuren tijdens of net voor de jaarlijkse Connect Conference van het bedrijf op 28 oktober. Het idee zou zijn dat de moedermaatschappij een nieuwe naam kijgt waar Facebook als een van de platformen onder komt te hangen, naast merken als WhatsApp en Instagram. Er wordt op gehint dat die nieuwe bedrijfsnaam iets met het woord Horizon zou zijn.
