Duizenden door mensen gemaakte objecten draaien in een baan om de aarde en de meeste werken niet meer. Dit ruimtepuin kan in botsing komen met functionerende satellieten die essentiële diensten leveren, zoals gps en weerswaarschuwingen. Al dit puin is nu interactief in kaart gebracht.
“Er cirkelen zo’n 26.000 objecten rond de aarde, in grootte variërend van een smartphone tot aan het International Space Station”, zegt Moriba Jah. “3500 daarvan zijn werkende satellieten, de rest is rotzooi.” Jah is ruimtevaartingenieur aan de Universiteit van Texas en hij en zijn collega’s hebben AstriaGraph gebouwd: een bijna real-time kaart van elk object dat zich in de ruimte bevindt. Met deze kaart zijn deze 'tikkende tijdbommen' te volgen en is het gedrag daarvan te voorspellen.
‘Super-spreaders’
Moriba Jah en zijn team maken zich de grootste zorgen om wat zij super-spreader events noemen, een term die we ook kennen in de corona-context. Hier gaat het echter om zo’n tweehonderd grote raketlichamen, die in duizenden stukken kunnen breken. Enerzijds omdat het om oude, instabiele objecten gaat die al tientallen jaren in de ruimte zweven, anderzijds omdat ze door hun formaat kwetsbaar zijn voor botsingen met andere rondvliegende objecten. Brokstukken zouden andere objecten kunnen raken en vernietigen, zoals cruciale satellieten voor weer, gps en communicatie.
Big data
Met behulp van big data hebben de ruimtevaartwetenschappers al die rond de aarde zwevende objecten in kaart gebracht. Letterlijk, want op de website kun je ze daadwerkelijk zien en selecteren. Ze zijn onderverdeeld in actieve en inactieve satellieten, raketonderdelen, puin en ‘niet-gecategoriseerde objecten’. In een tweede informatietabel zie je om wat voor object het gaat, hoe oud het is en in welke baan het draait. Dankzij de big data konden de wetenschappers talloze informatiebronnen tegelijkertijd analyseren en met deze data linking maximale informatie vergaren. Zo kun je zelfs land van herkomst aangeven en selecteer je Nederland, dan kom je zomaar zeven satellieten tegen waarvan er zes actief zijn.
Wanneer je inzoomt, zie je de satellieten daadwerkelijk bewegen in hun baan. Het grote aantal Starlink-satellieten van Elon Musks ruimtebedrijf SpaceX springt eruit.
Hier kun je zelf een kijkje nemen in de ruimte om jouw favoriete object te inspecteren. Ben je geïnteresseerd in de techniek achter dit interactieve project, dan vind je die op GitHub.
De BBC maakte een kort filmpje over het AstriaGraph-project, met commentaar van ingenieur Moriba Jah. Bekijk het hier.
Kesslersyndroom
Het scenario dat er zoveel ruimteschroot om de aarde heen hangt dat objecten wel met elkaar in botsing moeten komen en er als gevolg daarvan een kettingreactie zal plaatsvinden, daar bestaat een naam voor: het Kesslersyndroom. Het is vernoemd naar de NASA-wetenschapper Donald Kessler, die dit doemscenario al in 1978 ter sprake bracht. Bekijk hieronder de mooie video, die Cooler Media over dit fenomeen maakte, in samenwerking met de European Space Agency.
