DAC8: einde van anonieme crypto-wallets voor Nederlandse beleggers?

De cryptowereld staat nooit stil: prijzen fluctueren, nieuwe initiatieven verschijnen en beleidsmakers proberen voortdurend de markt bij te benen. Voor wie actief met crypto bezig is, bijvoorbeeld mensen die regelmatig bitcoin kopen bij Kraken, is het belangrijk om deze veranderingen goed in de gaten te houden. Vanaf 1 januari 2026 komt er in Europa een nieuwe, ingrijpende verandering aan: de DAC8-richtlijn. Vanaf dan zullen EU-lidstaten automatisch informatie uitwisselen over het bezit en transacties van crypto. Dat betekent dat de Nederlandse Belastingdienst hierdoor veel meer inzicht krijgt in wat burgers aan digitale activa bezitten. De tijd van relatieve anonimiteit is met andere woorden voorbij. 

Wat is DAC8 precies?

Met DAC8 krijgen de EU-richtlijnen voor administratieve samenwerking een nieuw hoofdstuk. DAC6 en DAC7 gingen vooral over belastingontwijking en het delen van gegevens over de grenzen heen. Met DAC8 wordt de focus expliciet verlegd naar crypto-assets en NFT’s. Het doel is om meer duidelijkheid te scheppen in de vaak onduidelijke crypto-wereld. Concreet betekent dit dat crypto-exchanges, walletproviders en andere dienstverleners binnen de EU verplicht worden om:

• Gegevens van hun klanten te verzamelen, zoals identiteit, woonplaats en belastingnummer. Dit zorgt ervoor dat de fiscus precies kan traceren wie welke crypto bezit.
• Jaarlijks te rapporteren aan de belastingdiensten hoeveel crypto iemand bezit, welke transacties zijn gedaan en wat de waarde daarvan is. Op die manier krijgt de Belastingdienst een volledig overzicht van zowel bezit als bewegingen binnen crypto-wallets.
• Deze informatie automatisch door te sturen naar de belastingdiensten van de landen waar de klanten fiscaal woonachtig zijn. Het bevordert transparantie en maakt internationale belastingcontrole veel effectiever.

Met andere woorden: vanaf 2026 hoeft de Belastingdienst niet meer te vertrouwen op vrijwillige opgaven. Ze krijgt de gegevens gewoon aangeleverd.

Wat betekent dit voor Nederlandse crypto-houders?

Voor Nederlanders die netjes hun crypto aangeven in box 3 (vermogen) of box 1 (inkomsten uit arbeid/onderneming) van hun belastingaangifte verandert er op papier weinig. 

Eigenlijk ben je nu al verplicht je crypto-bezit aan te geven, maar de praktijk laat zien dat dit niet altijd gebeurt. Sommige mensen vergeten hun wallet, rekenen hun waarde verkeerd uit of gaan ervan uit dat de Belastingdienst het toch niet te weten komt. Met DAC8 verdwijnt dat grijze gebied.

Er zal minder ruimte zijn voor fouten of doelbewust verzwijgen. Omdat exchanges hun gegevens voortaan rechtstreeks aan de fiscus doorgeven, vallen verschillen tussen jouw aangifte en hun rapportages meteen op. 

Ook crypto die je aanhoudt in het buitenland wordt automatisch gedeeld met de Nederlandse Belastingdienst. Buitenlandse tegoeden blijven dus niet langer buiten beeld. Wie zijn crypto bewust niet opgeeft, neemt een groot risico. De kans op naheffingen, forse boetes en zelfs strafrechtelijke vervolging wordt aanzienlijk groter nu de Belastingdienst beter zicht heeft op internationale gegevensstromen. 

Wat kun je nu al doen om je voor te bereiden?

Hoewel DAC8 pas in 2026 van kracht gaat, is het verstandig om nu al enkele stappen te ondernemen.

1. Breng je wallets in kaart en maak een overzicht van al je crypto-bezittingen. Noteer niet alleen de exchanges waar je accounts hebt, maar ook je eigen wallets, en vergeet vooral DeFi-wallets zoals Metamask of hardware wallets zoals Ledger niet. Hoe completer je overzicht, hoe makkelijker je straks kunt aantonen wat je bezit.
2. Houd je transacties bij. Crypto-handel kan al snel leiden tot honderden of zelfs duizenden transacties. Handmatig bijhouden is onbegonnen werk. Gebruik daarom een tool of app die automatisch je transacties importeert en omzet in duidelijke rapportages. Zo heb je altijd inzicht én ben je voorbereid op vragen van de Belastingdienst.
3. Check je belastingaangifte. Ben je iets vergeten of verkeerd ingevuld? Dan kun je dit vaak nog vrijwillig corrigeren. Wie zelf het initiatief neemt, bespaart zich later gedoe, boetes of sancties.
4. Veel beleggers denken dat crypto bij een buitenlandse partij buiten beeld blijft. Dat verandert met DAC8. Ook een Amerikaanse exchange die actief is in de EU zal verplicht rapporteren aan de Europese belastingdiensten. Buitenlandse tegoeden zijn dus niet langer ‘onzichtbaar’.
5. Heb je grotere bedragen of complexe constructies, schakel dan een fiscalist of accountant in. Een professional kan helpen om je administratie efficiënter en slimmer aan te pakken.

Crypto wordt volwassen

DAC8 past in een bredere ontwikkeling: crypto schuift steeds meer richting de reguliere financiële wereld. Van een anarchistisch alternatief voor banken en toezichthouders is er nu steeds meer regulering, toezicht en controle. MiCAR (Markets in Crypto Assets Regulation) zorgt al voor strengere regels voor aanbieders van cryptodiensten en vanaf 2026 voegt DAC8 daar de fiscale component aan toe.

Wie zijn administratie nu al op orde brengt, heeft straks weinig te vrezen; wie denkt dat crypto ongemerkt kan blijven, loopt het risico op naheffingen en boetes. Dit betekent niet dat crypto 'kapot gereguleerd' wordt, maar wel dat de spelregels veranderen.

Crypto wordt volwassen, en daar hoort fiscale transparantie bij. Voor wie vooruitkijkt, biedt de nieuwe wetgeving juist voordelen: minder onzekerheid, meer duidelijkheid en mogelijk zelfs een breder maatschappelijk draagvlak voor crypto.