In een verrassende wending op de wereldwijde smartphonemarkt is de import van Chinese smartphones naar de Verenigde Staten dramatisch ingezakt. Wat ooit een constante stroom van miljoenen toestellen was, is nu teruggevallen tot een niveau dat we sinds 2011 niet meer gezien hebben.
Vooral voor techgigant Apple is dit een opmerkelijke verschuiving, al lijkt het bedrijf niet geheel onvoorbereid. Volgens recente gegevens van de Amerikaanse douane, die door persbureau Bloomberg zijn geanalyseerd, werd er in april voor slechts 700 miljoen dollar aan smartphones uit China ingevoerd. Ter vergelijking: in maart was dat bedrag nog ruim 2,5 miljard dollar. De daling van maar liefst 1,8 miljard dollar binnen één maand is een schok voor de markt — en een signaal dat er iets fundamenteels verandert in de manier waarop smartphones de VS binnenkomen.
Smartphones hard geraakt, veel harder dan andere producten
De algehele Chinese export naar de VS kreeg ook een klap, maar lang niet zo fors als de smartphonemarkt. Waar de totale export met 21 procent daalde, ging het bij smartphones om een spectaculaire 72 procent. Dit verschil onderstreept hoe zwaar deze productcategorie geraakt wordt, en dat heeft alles te maken met het prijskaartje én de gevoeligheid voor importheffingen.
Smartphones behoren tot de duurdere consumentengoederen, en zijn daarom veel gevoeliger voor veranderingen in handelsbeleid. De importtarieven hebben een direct en fors effect op de prijs aan de grens — en dus op de winst van fabrikanten. Het is dan ook niet vreemd dat bedrijven als Apple en Samsung slimme strategieën bedenken om die tarieven te omzeilen.
Apple kiest eieren voor zijn geld – en vliegt iPhones in vanuit India
Apple lijkt de impact van deze heffingen al vroeg te hebben voorzien. De techreus is al jaren bezig om zijn productie geleidelijk uit China weg te halen, en India is daarbij de nieuwe favoriete locatie geworden. Begin dit jaar charterde Apple zes volledige vrachtvliegtuigen vol met in India gefabriceerde iPhones richting de VS. Dit leverde niet alleen flinke kostenbesparingen op, maar stelde het bedrijf ook in staat om de extra heffingen van 145 procent op Chinese producten te ontwijken.
Dankzij een tijdelijke regeling die in samenwerking met China is getroffen, geldt er nu voor 90 dagen een gereduceerd tarief van 20 procent op smartphones. Toch blijft de Indiase route voorlopig aantrekkelijker: op telefoons uit India geldt slechts 10 procent invoerbelasting. De grote vraag is echter of de productiecapaciteit daar op korte termijn groot genoeg is. Apple mikt op 60 miljoen iPhones per jaar uit India tegen eind 2026, zo meldde The Financial Times onlangs.
Niet alleen smartphones: ook laptops en consoles getroffen
De daling beperkt zich niet tot smartphones. Uit dezelfde douanegegevens blijkt dat ook andere technologieproducten uit China minder vaak in Amerikaanse havens aankomen. In april alleen al daalde de importwaarde van spelconsoles met bijna 136 miljoen dollar, laptops met 260 miljoen, en SSD-opslagapparaten met 157 miljoen. Zelfs draadloze oortjes, hoofdtelefoons en beeldschermen kenden een flinke terugval in invoer.
Deze brede daling laat zien dat het niet om een incident gaat, maar om een structurele trend: Amerikaanse bedrijven zijn op grote schaal bezig om hun afhankelijkheid van Chinese productie te verminderen. Of dat altijd een succesformule is, valt nog te bezien.
De lange adem van productieverschuiving
Hoewel steeds meer fabrikanten hun productie (deels) verplaatsen naar andere landen, zoals India, Vietnam of zelfs Mexico, is het niet realistisch om te verwachten dat deze verschuivingen op korte termijn volledig gerealiseerd zijn. Het opzetten van fabrieken, trainen van personeel en organiseren van distributiekanalen kost jaren. Voor veel onderdelen zijn bovendien nog altijd geen directe alternatieven voor Chinese leveranciers.
Apple heeft zelf al laten weten dat het geen plannen heeft om iPhones in de VS te gaan produceren, tot frustratie van huidig president Donald Trump, die dat graag had gezien. Volgens analisten is de Amerikaanse markt simpelweg te duur en te traag om concurrerend iPhones te kunnen maken.
Komt de vraag weer terug?
Deskundigen verwachten dat de importvolumes zich uiteindelijk weer zullen herstellen, zeker als de druk van importheffingen verder afneemt. China blijft ondanks alles een essentiële schakel in de wereldwijde techindustrie. Maar de trend is duidelijk: de tijd dat 'Made in China' synoniem stond voor bijna elke smartphone in de Amerikaanse winkelschappen, lijkt op z’n retour.
Wat we nu zien, is een globale herschikking van de technologieproductie — eentje die deels gedreven wordt door geopolitiek, deels door economie. En bovenal door de wens van bedrijven om controle te houden over hun toeleveringsketens, in een wereld die steeds minder voorspelbaar is geworden.
